John Owens

"Operasyon Kürtleri devletleştirir"



  M.Nedim Aslan-habervaktim  

Amerika'nın Irak işgali ve bu işgalin sebep olduğu bataklıktan kurtulma çabaları devam ededursun, Türkiye'de de her terör olayından sonra Irak'ın kuzeyine bir askeri operasyon konusu gündeme getirilir. Türkiye'deki askeri ve strateji "uzman"larının, Irak'ın kendi iç ve bölgesel dengelerini gözetmeksizin dile getirdikleri "Irak'a hemen girilsin" tezi aslında, sonrası için öngörüsü olmayan, gündelik tepki ve duygusallıkla ortaya çıkmış bir ifadeler ürünü.

Irak'ın kuzeyine yapılacak askeri bir operasyon, acaba istemediğimiz bir Kürt devletinin kurulmasına daha fazla yardımcı olmaz mı? Üstelik operasyon isteğini dile getirenlerin en önemli argümanı da "Türkiye'yi rahatsız edecek bir Kürt devletini önlemek" olarak görüldüğünü de göz önünde bulundurduğumuzda bu soru daha da önem kazanıyor.

İşte biz de böyle bir olasılığı araştırmak için konuyu asıl uzmanına sorduk, hem de Amerika'nın içini ve dışını herkesten daha iyi bilen birine, Profesör John Owens'a. Londra'da University of Westminster bünyesindeki Center for Study of Democracy ve Washington'taki Centre for Congressional and Presidental Studies'de öğretim görevlisi olan Owens'ın son kitabı da Amerika'nın dış politikasıyla ilgili. "Terörizme Karşı Savaş: Amerikan Dış Politikasında Yeni Boyutlar" şeklinde Türkçe'ye çevrilebilecek Owens'ın yeni kitabı 2008'de yayınlanacak.

Ünlü İngiliz Profesör John Owens'ın, Türkiye'nin Irak'a olası operasyonundan, İran'ın nükleer çalışmaları ve Irak'taki Amerikan işgaliyle dünyanın gelecek 10 yılı hakkındaki tahminlerinin yer aldığı birçok konuda habervaktim.com'un sorularını cevaplandırdı.

AMERİKA IRAK'TAN ASKERLERİNİ ÇEKMEZ

Profesör Owens, geçen aylarda Amerikan yönetiminden ve üst düzey komuta kademesi, Irak'ta bulunan askerlerinin periyodik olarak geri çekeceklerini söylediler. Amerika'nın gerçekten Irak'tan kısa bir süre içinde askerlerini geri çekeceğini düşünüyor musunuz?
Amerika'nın kısa süre içinde Irak'ta askerlerini geri çekeceğini düşünmüyorum. Buradaki asıl sorun, kara askerlerinin ne kadar kısa sürede azaltılacağıdır. Ayrıca Bush yönetiminin kalan zamanında ve Amerika'da başa gelecek yeni yönetimin izleyeceği strateji çok önemli olacaktır. Ama hangi yönetim altında olursa olsun Amerika'nın kısa sürede tüm askerlerini Irak'tan çekmesini olası görmüyorum.

IRAKLILAR ACI ÇEKMEYE DEVAM EDECEK

Amerika'nın Irak'tan ani çekilmesinin sonuçları ne olur? Böyle bir çekilme Irak'taki kaos ve şiddet ortamını daha da kötüleştirir mi yoksa zaten acı çeken Iraklılar için bir nebze olsun rahatlık mı sağlar?
Kuşkusuz Irak'taki Amerikan işgali, bu ülkedeki büyük oranda ölümle sonuçlanan şiddet olaylarının ve çatışmaların kaynağı. Iraklılar Saddam'ın otoritesi altındayken de acı çekiyorlardı ve bugün de aynı acıları çekiyorlar. Ancak bugünkü acıların temelinde Amerikan işgalinin yanı sıra, ülke içindeki mezhep kavgalarından kaynaklanan çatışmalar ve El Kaide terörizmi var.

TÜRKİYE KUZEY IRAK'A GİRERSE IRAK'IN PARÇALANMASI HIZLANIR

Türkiye, son birkaç aydır Kuzey Irak'tan gelen PKK saldırılarıyla karşı karşıya kaldı ve bu saldırıların planlandığı Kuzey Irak'a bir askeri operasyonu masada tutuyor. Size göre, Türkiye'nin buraya bir askeri operasyon düzenlemesinin sonuçları ne olur?
Kuşkusuz, Türkiye'nin Kuzey Irak'a olası bir askeri operasyonu Irak'taki mevcut şiddeti başka bölgelere de taşıyacak ve bu ülkedeki kaos içinden çıkılmaz bir hal alacaktır. Böyle bir hareket aynı zamanda Irak'ın parçalanmasına yönelik baskıları arttıracak ve Irak'ın parçalanmasını kolaylaştıracaktır.

AMERİKA İRAN'I TOLERE ETMEYECEK

İran'ın nükleer enerji elde etmek amacıyla ortaya koyduğu uranyum zenginleştirme çalışmaları hakkında ne düşünüyorsunuz? İran'ın bu uygulaması Amerika'nın söylediği gibi dünya barışına bir tehdit mi? İran'ın da nükleer enerji ve silahlara sahip diğer ülkeler gibi aynı haklara sahip olması gerekmez mi? Amerika ve İran savaşı olası mı?
İran'ın uranyum zenginleştirme çalışmalarında bulunduğuna dair yeterli ve önemli deliller var. Ki, bu da İran'ın nükleer silahlara sahip olma kapasitesini ortaya çıkarıyor. İran'daki demokrasinin yokluğu, İran hükümetinin ve özellikle dini liderler ve Devlet Başkanı Ahmedinejad'ın tutumu ve İsrail'e yönelik tehditler, barışa bir katkı sağlamaz. Amerika'nın böyle bir durumu tolere edeceğini sanmıyorum. Bu yüzden İran, Amerika ve İsrail'in askeri bir saldırısına uğrayabilir.

GELECEK 10 YIL DAHA DA KAOTİK OLACAK

Uluslar arası arenada gelecek 10 yılı nasıl tahmin ediyorsunuz? Daha fazla bir kaotik durumla karşı karşıya mı kalacağız yoksa bir barış dönemine mi gireceğiz? Bu konuda sizin öngörüleriniz nelerdir?
Kesinlikle kaotik bir durum. Mevcut çatışma ve anarşi düzeninin daha da artacağını ve farklı yöntemlerin uygulanacağı savaşlar olabilir gelecek 10 yılda. Bunun olmamasını dilemekle beraber, hiç kuşku duymuyorum.